Στις 7 Απριλίου 2014 τιμάμε τα 400 χρόνια από το θάνατο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, του γνωστού παγκοσμίως El Greco. Ο Νίκος Καζαντζάκης, ο μεγάλος Κρητικός συγγραφέας, που γεννήθηκε στην Τουρκοκρατούμενη Κρήτη, απευθύνει το κύκνειο άσμα του, την ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΚΡΕΚΟ, στον El Greco, τον μεγάλο Κρητικό ζωγράφο που γεννήθηκε στην Ενετοκρατούμενη Κρήτη. Στον πρόλογο της αριστουργηματικής αυτής αυτοβιογραφίας του, ο Νίκος Καζαντζάκης γράφει:
Αλάκερη η ψυχή μου μια Κραυγή· κι όλο μου το έργο, το σχόλιο στην Κραυγή αυτή. Μια λέξη πάντα, σε όλη μου τη ζωή, με τυραννούσε και με μαστίγωνε: η λέξη Ανήφορος. Τον ανήφορο αυτόν θά ’θελα εδώ, με αλήθεια μαζί και φαντασία, να παραστήσω· και τις κόκκινες πατημασιές που αφήκε τὸ ἀνηφόρισμά μου. Και βιάζουμαι, προτού φορέσω το «μαύρο κράνος» και κατέβω στο χώμα, γιατὶ η αιματωμένη αυτή τη γραμμὴ θα ’ναι το μόνο αχνάρι που αφήκε το διάβα μου απάνω στη γης· ό,τι έγραψα ή έπραξα γράφτηκε και πράχτηκε απάνω στο νερὸ και χάθηκε.
Φωνάζω τη μνήμη να θυμηθεί, περμαζώνω από τον αέρα τη ζωή μου, στέκουμαι σαν στρατιώτης μπροστά στο στρατηγό και κάνω την αναφορά μου στον Γκρέκο· γιατὶ αυτὸς είναι ζυμωμένος με το ίδιο κρητικὸ χώμα με μένα, και καλύτερα απ’ όλους τους αγωνιστὲς που ζουν ή που έχουν ζήσει μπορεί να με νιώσει. Δεν αφήκε κι αυτὸς την ίδια κόκκινη γραμμὴ απάνω στις πέτρες;
Νίκος Καζαντζάκης, ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΚΡΕΚΟ, Εκδόσεις Καζαντζάκη, σελ. 16.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου